YENİDEN YARATMAK – JASON JENNINGS

 Geleneksel anlayışta bilgi güç demekti ve bu nedenle çoğu lider kendi önemini korumak amacıyla bilgisini kendine saklardı.
SATIŞ İŞLEMİNİN TAMAMLANMASINA doğru satıcıyı temsil eden yaşlı avukat bana şu bilgece öğüdü verdi, “Kendi işinin sahibi olmak için çok gençsin” dedi, “ama eğer şu iki hususu aklında tutarsan başarılı olursun” 1) iş yaşamında başarılı olmak, sağ-duyulu hareket etmeye bağlıdır, 2)sağduyuyla ilgili en çok görülen durum, çok az bulunmasıdır. Başarılı liderler ve yöneticiler, kendilerini yeniden yaratmak ve sıra dışı şirketler oluşturmak için aşağıda yer alan altı rehber ilkeyi kullanırlar:
1. Başarılı liderler iki haneli büyüme rakamlarını hedeflerler. İnsanlara daha fazla para kazanmayı, terfi etmeyi ya da yeni ve daha ilginç işler yapmayı isteyip istemediklerini sorduğumda hepsi elini kaldırır. Oysa bir şirketin yıllık finansal performansı iki haneli rakamlarla büyümüyor ise çalışanlarının daha fazla para kazanmasına ve terfi etmesine olanak yoktur. Yetenekli insanlar işlerinde ilerlemenin tek yolunun bir başka çalışanı trenin altına atmak ya da emekli olmasını veya ölmesini beklemek olduğunu anladıkları zaman başka yerlerde daha iyi işlerde çalışmak için ayrılacaklardır. Arrow Electronics’in, şirketi 22 milyar dolar değerinde bir elektrik santraline dönüştüren CEO’su Mike Long bir keresinde bana şunu söylemişti: “Çevrem dünyanın en yetenekli insanlarıyla dolu. Ben şirketler satın almaya ve yeni işler icat etmeye devam etmezsem onlar da burada kendilerini geliştirme fırsatlarından yoksun kalır ve bizden ayrılırlar. Ayrılırlarsa ya bana rakip olurlar, ya da rakibim olan şirketlerde çalışırlar. Çalışanlarının önünde gitmek, onların gelişmelerine yardımcı olmak ve onlara daha fazla fırsat sunmak CEO’nun görevidir.” İki haneli büyüme rakamları şirketlerin doğru insanları çekmelerine, ellerinde tutmalarına ve onları geliştirmelerine olanak sağlar. Ailelerin yaşamlarını iyileştirir, işe yeniden yatırım yapılmasına olanak verir, tedarikçileri ve bayileri değerli birer ortağa dönüştürür, yatırımcıların ilgisini canlı tutar, toplumların daha iyi olmasını sağlar ve hissedarları da cömertçe ödüllendirir.
2. Başarılı liderler vazgeçmeyi bilirler. İflas etmiş işletmeler mezarlığı, geçmişte kazanç sağlayan işlerden, bencillikten, hep aynı, hep aynı geleneksel anlayıştan vazgeçmeyi beceremedikleri için şirketlerini batıran liderlerin kemikleriyle doludur. Dün şirkete kazanç sağlamış olan işler şirketin can damarı olmuş ve gelirleriyle kârlarının büyük bir bölümünü oluşturmuş; ne var ki artık geçerli olmayan ürün ya da hizmetlerdir. Çok sayıda lider ve şirket, varlıklarını sürdürebilmelerinin nedenini şirketin geçmişine sahip çıkmalarına bağlar ya da hala kendi kurallarına göre oynadıkları iddiasıyla kendilerini kandırırlar. Gerçekte ise çoğu, varlıklarını sürdürmelerinin nedenlerini haklı çıkarmak için çok fazla zamana ve çok fazla kaynağa gereksinim duyarlar. Akıllı liderler, geçmişte kazanç sağlamış ancak artık geçerliliği kalmamış işlerden vazgeçmeyi bilirler. Yöneticinin egosu onun odadaki en akıllı insan olmasını ve onun fikirlerinin her zaman üstün gelmesini gerektiriyor ise felaket hemen yakında demektir. Başarılı liderler egolarını bir yana bırakırlar; alçakgönüllüdürler ve görevlerinin kendilerinden daha akıllı, kendilerinden daha iyi fikirleri olan insanları yanlarına almak ve sonra onların yolundan çekilip gemiyi sakin bir şekilde yüzdürmek olduğunu bilirler. Şirketler bir konuya ta ki tümden bozuluncaya kadar özensizce yaklaşırlarsa hep aynı, hep aynı anlayışı söz konusu demektir. İşte o zaman, yöneticinin egosunu gözeten ve hatalı talimatlar birbirini izler ve biri bir sorunu çözmeye seğirtirken bir başkası bir başka sorunu çözmeye gönderilir. İnsanları durmadan sorun çözmeye göndermek herkesi sürekli büyüme amacından uzaklaştırır. Başarılı liderler sürekli olarak her insanı, her ürünü ve her süreci incelerler ve herhangi bir sorun olmadan bunlarla ilgilenerek her an yangın söndürme durumunda olmanın iş yapmanın kabul edilmiş bir şekli olmamasını sağlarlar. İşletmelerin çoğu alışılmıştan farklı sonuçlar elde etmek ister. Ama ne yazık ki hep aynı temel matematiksel denklemler geçerlidir: Geleneksel anlayış = Geleneksel sonuçlar (eğer şansınız varsa) ve Farklı anlayış = Farklı sonuçlar.
3. Başarılı liderler çok sayıda küçük bahisler oynarlar. Google’ın, 12 milyar dolar ödeyerek Motorola’nın mobil telefon işletmesini satın alması çok ses getirmesine karşın çoğu gazeteci, Google’daki gerçek öykünün noktalarını birleştirmekte başarısız olmuştur. Son iki yıl içinde şirket yaklaşık 200 başka şirketi de satın almıştır. Bu alımlardan her biri küçük bir girişimi temsil etmektedir.
Sosyal medya oyunlarından NASA’yla ortak girişimlere; gündelik ticaret işlerinden dijital video ve ses tanıma sistemlerine kadar tüm girişimlerinde şirket, geleceğinin sürekli olarak
yeni alanlara doğru ilerlemesine bağlı olduğunu bilmektedir. Starbucks burun üstü yere çakılmak üzereyken eski CEO’su Howard Schultz geri döndü; yönetimi yeniden eline aldı ve aralıksız bir yeniden yaratma programı başlattı. İki yıldan kısa bir süre içinde şirket, 100’u aşkın küçük girişim gerçekleştirdi. Bunlar arasında yeni mağaza tasarımları, şarap ve bira satışı denemeleri, hazır kahve alanına giriş, her tür tatlı, çaya ağırlık verilmesi ve yulaf ezmesi kullanımına başlanması yer aldı. Bu küçük girişimlerin çoğu büyük başarılara dönüştü ve çok sayıdaki bu küçük bahislerin sağladığı toplam gelir, kaybedilmiş olan kazancı geri getirdi.
Amerika’nın en büyük çelik üreticisinin CEO’su olan Dan DiMicco, şirketin bir araştırma geliştirme departmanının bulunmadığını belirtiyor. “Neden buna gereksinim duyalım ki?” diye soruyor. “Bir arada çalışan 20.000’den fazla insanımız var ve herkesin önerdiği her fikri deniyoruz. Eğer işe yararsa hızla şirket genelinde uygulamaya başlıyoruz; işe yaramazsa da bir sonraki fikre geçiyoruz.” Başarılı liderler, müşterilerinin değişen gereksinimlerinin ve isteklerinin önünde gider ve bunu sürekli olarak küçük girişimlerde bulunarak; bunlar
arasında işe yarayanları sürdürmeye hazır olarak; böylece müşterilerine sürekli bir şekilde yeni ürün ve hizmetler sunarak yaparlar.
4. Başarılı liderler herkesin şirket
stratejisini bilmesini sağlarlar.
Geleneksel anlayışta bilgi güç demekti ve bu nedenle çoğu lider kendi önemini
korumak amacıyla bilgisini kendine saklardı. Hatta şirketin stratejisini bilen insanların sayısını bile sınırlı tutarlardı. Gizlilik anlaşmalarının imzalanması; o sınırlı sayıdan oluşan guruba
girebilmenin koşulu haline gelmişti. Başarılı liderler bilginin de.il uygulamanı n güç demek olduğunu bilir ve şirketteki herkesin şirketin stratejisini ve stratejinin başarısında kendi rolünü bilmesini sağlarlar. Örneğin geçtiğimiz on yılda eş-CEO’lar Tim ve Richard
Smucker şirketlerini, JM Smucker’ı 100 yıllık, 500 milyon dolar yıllık satışı olan ve acımasız bir rekabetin söz konusu olduğu bir gıda kategorisinde urun liderliğini elinde tutan bir reçel
ve jöle üreticisi olmaktan çıkarıp dokuz gıda kategorisinde yaklaşık 6 milyar dolarlık geliri olan ve lider konumunda bir şirkete dönüştürdüler. Başarılarını büyük ölçüde bir kitapçığa, JM Smucker Strategy’e başlıyorlar. Bu kitapçığı, şirkette çalışan ya da şirketle iş yapan herkesin okuması zorunluydu. “Stratejimizi bilmeyen çalışanlarla, ortaklarla ve hissedarlarla nasıl iş yapabilirdik, merak ediyorlar mı?” diye soruyorlar. Başarılı liderler herkesin büyük stratejik hedefleri ve kendilerinin bu hedeflerin gerçekleştirilmesindeki rolünü bilmesini sağlarlar.
5. Başarılı liderler herkesin, işin sahibi gibi düşünmesini ve hareket etmesini sağlarlar. İşin
sahibi gibi düşünmek ve hareket etmek, kişinin oyunda kazanacağı ya da kaybedeceği bir şeylerin olmasını ifade eder. İşin sahibi gibi düşünmek ve hareket etmek, kişinin her şeyinin bu oyuna bağlı olması demektir. Yapmak istediği iş sadece budur ve bunun yanında daha yapılacak çok iş olduğunu; dikkatli davranması gerektiğini bilir. Başarılı liderler sürekli büyümeyi gerçekleştirmek ve müşterilerin gereksinimlerinin önünde gitmek için şirketteki
herkesin işin sahibi gibi düşünmesi ve hareket etmesi gerektiğini bilirler. Dünyanın en büyük özel şirketi olan Koch Industries’in yönetim kurulu başkanı ve CEO’su olan Charles
Koch bu konuda şunu soyluyor: “İnsanların işin sahibi gibi düşünmelerini ve hareket etmelerini sağlamanın tek yolu onlara yaptıkları işin nasıl ekonomik değer yarattığını; bu değerin nasıl ölçüleceğini ve artırılacağını öğretmektir.”
6. Başarılı liderler iyi birer emanetçidir.
Sahici liderler liderliğin bir zırha bürünüp bir ata atlamak ve fotoğraflarının dergi kapaklarında yer almasını sağlamak için kız kaçırmak, yağma ve talan yapmak amacıyla koy
koy dolaşmakla ilgili olduğunu düşünmezler. Sahici liderler hizmeti, kişisel çıkarlarının üzerinde tutarlar, başkaları üzerinde güç kullanmaya gerek duymazlar, işlerine değer katan insanların gelişmeleri için çalışırlar ve besleyici, öğretici ve bencillikten uzak insanlardır. Emanetçi liderlere kolay erişilebilir, zamanlarının büyük bölümünü müşterilerini
dinleyerek geçirirler, kararlarını alırken yüce rehber ilkeleri gözetirler, yüzeysel ayrımlara gerek duymazlar ve tüm paydaşların yararına olacak iyileştirmeler yaparlar. Sürekli ve koklu değişimi, yeniden yaratmayı ve sıra dışı şirketler oluşturmayı benimsemeye kararlı liderlerin
rehber ilkeleri sağduyudur. Ancak ne yazık ki sağduyuyla ilgili olarak en çok görülen durum, gerçekte çok az bulunmasıdır!